Tussen 2 en 17 maart ll. maakten 14 Anzegemse directies en leerkrachten de lange reis naar Pèrère in het West-Afrikaanse Bénin. Dit om hun collega’s en de kinderen ginder te ontmoeten, het schoolleven te observeren maar ook mee te helpen in de klas. Het werd een onvergetelijke reis.
Een scholenband tussen zeven Anzegemse scholen en zeven scholen uit Pèrèrè
Bijna een jaar zijn de meeste van onze Anzegemse scholen ermee bezig geweest: een scholenband met scholen uit Pèrèrè. We schreven een plan (ontwikkeling op basis van wederzijds respect) en haalden daarmee 4000 euro per school binnen, subsidies van de Vlaamse overheid (Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand- VVOB). Maar ook het geld van de provincie West-Vlaanderen (15000 euro per jaar voor de stedenband tussen Anzegem en Pèrèrè) maakte heel wat mogelijk, evenals de uitstekende logistieke steun van ons gemeentebestuur.
Start – Wie ging er mee?
Een lang scholenproject start je niet op met e-mailtjes of SMS-berichtjes… daarvoor moet je elkaar ook écht in de ogen kunnen kijken. Bij het projectdebuut dient de subsidie voornamelijk voor kennismaking. Dit zijn de namen van de scholen en personen die meetrokken:
Groep 1 (van 2 tot 10 maart)
- De Ranke Vichte, scholenband met Soubado: Steffi Delombaerde en Jo Staelens
- De Bergop Tiegem, scholenband met Centre B: Greet Dooms en Christiane Delobelle
- GLS + VBS Ingooigem, scholenband met Bawéra: Ilse Naessens en Nancy Naessens
- Karel Demeulemeester: projectorganisator en Andreas Lemarcq IT-deskundige gemeente Anzegem
Groep 2 (van 9 tot 17 maart)
- St.-Vincentiusinstituut Anzegem, scholenband met school CEG1-Pèrèrè: Simon Vandeginste en Ann Ducatteeuw
- Groene Poortje Kaster, scholenband met Pèrèrè-Gourou: Cies Vanmechelen en Geert Vanrobays
- Het Bollebos Anzegem, scholenband met Kpatékou: Ilse Delombaerde en Sofie Amez
- VBA De Verrekijker Grijsloke, scholenband met Tissérou: Filip Deseyn en Kimberley Vandenbroucke
- Karel Demeulemeester: projectorganisator
Verre reis – moeilijke omstandigheden
De luchthaven van Benin ligt op zo’n 5000 km in vogelvlucht van België. Met het vliegtuig, zonder tussenstops en wachttijden toch zo’n 8 uur vliegen. Pèrèrè ligt op 570 km van de luchthaven Cotonou in Bénin. Het is een dag rijden op slechte wegen. In het uitgestrekte dorp (42000 inwoners, oppervlakte 2017 km2 = 2/3 van West-Vlaanderen) is er nauwelijks elektriciteit. Er zijn bijna geen verharde wegen. Water komt meestal uit boorputten en met voedsel wordt heel zuinig omgesprongen.
We logeerden per twee of drie in kamers van het katholieke klooster (met meisjesinternaat en weeshuis) dat zich in het centrum van Pèrèrè bevindt. Basic comfort, geen airco maar de zusters doen hun best om met schaarse middelen er het beste van te maken (incl.goed eten).
In de meeste scholen is er geen water en elektriciteit.
Vriendelijke mensen
Overal waar we kwamen werden we hartelijk verwelkomd. In de scholen werd er bij onze eerste ontmoeting gedanst, gezongen, toneel gespeeld… kortom een heel warme ontvangst door de directies, leerkrachten en leerlingen. Ook het gemeentebestuur (burgemeester, schepenen, raadsleden, secretaris en bedienden) maakte tijd voor ons en zorgde ervoor dat we niets tekort kwamen. We hebben er heel positieve, vriendelijke, betrokken en levensblije mensen leren kennen. In dit Afrika koesteren mensen nog waarden die we hier aan het vergeten zijn!
En het onderwijs?
De alfabetiseringsgraad in Bénin is één van de slechtste in de wereld. Nauwelijks 50% van de zestienjarigen kan er lezen en schrijven. Hoe komt dit? Er zijn tal van redenen maar dit zijn de voornaamste:
- Het onderwijs gebeurt in het Frans, de taal van de vroegere kolonisator en de officiële taal van Bénin. Voor veel kinderen is dit hun tweede taal en in veel gevallen wereldvreemd. Thuis wordt er een inlands dialect gesproken, ouders en familie spreken nooit of bijna nooit Frans.
- Leermateriaal vindt men er nauwelijks: spreekplaten, materiaal voor rekenen, atlassen en kaarten, schrijfgerief, papier… het is er niet. Er is alleen een bord en wat krijt. Ook leesboeken (fiction en nonfiction) zijn er in scholen niet te vinden…Dit is schrijnend!
- Communicatie met andere scholen/ landen is er nauwelijks… Een aantal mensen hebben wel een GSM maar ze hebben moeite om deze op te laden (af en toe slechts elektriciteit in het beste geval) of om een SIMkaartje te kopen. Werkende computers zijn er nauwelijks.
- De klassen zijn overbevolkt… Een klas van 75 kinderen met één leerkracht is geen uitzondering.
-
Er zijn ook kansen:
- Kinderen hebben veel discipline en zijn luisterbereid.
- De leerlingen en leerkrachten gaan respectvol met elkaar om.
- Leerkrachten zijn over het algemeen toegewijd
Wat deden onze leerkrachten daar?
- De meeste Anzegemse scholen hadden van hun leerlingen wat teksten mee waarin ze zichzelf voorstelden. Deze werden aan de kinderen gepresenteerd en de kinderen daar schreven een korte tekst terug.
- Er werd gezaaid (waterkers) en geplant (ajuin…) en de groei werd waargenomen. Er was heel veel enthousiasme bij de leerkrachten en leerlingen hierover!
- Onze leerkrachten lieten de kinderen ook België kennen aan de hand van meegebrachte foto’s, filmpjes of spelletjes.
- In zowat alle scholen werden vriendschapsbandjes gemaakt en gegeven.
- Wij leerden er enkele liederen of dansen aan: “Bonjour”, “Hoofd en schouders, knie en teen”… of dans (muziek Bart Peeters of op bv. “Z’es mo zestien joar” van Niels Destadsbader… We schonken aan onze Beninese partnerscholen een mooie draadloze geluidsbox met ingebouwde versterking.
- Onze leerkrachten gaven er ook les, begeleidden spelletjes of konden lessen van hun collega’s bijwonen.
En wat gebeurde daar verder?
- In Pèrèrè werden we o.m. vergast op een soirée culturelle… Onder de klanken van een plaatselijk orkestje werd er gegeten, gedronken en gedanst. We kregen van de burgemeester een mooi pak zodat we “zoals een local” het feest konden bijwonen.
- We kregen ook een rondleiding in het plaatselijke gemeentehuis. … De mensen doen er hun best maar ook hier: af en toe elektriciteit, geen internet tenzij met de eigen GSM.
- Een heel mooi initiatief in Pèrèrè zijn de kleine weverijtjes (Collectif des Artisans) die mooie handgeweven stoffen produceren. Ook het initiatief “Jardin des femmes” (vrouwen verbouwen er samen land en kweken groenten) toont de weerbaarheid van de mensen daar.
- Voor onze terugreis kregen we een rondleiding in Ouidah… het Auschwitz van Afrika. Hier konden we zien welke gruwelen het rijke westen door de slavernij heeft aangericht in de 16de, 17de en 18de eeuw. Elf miljoen zwarte medemensen werden van hier als slaaf verkocht en vervoerd naar Amerika. Evenveel mensen hebben deze gruwel niet overleefd. Om zeer stil en nederig van te worden!
Afspraken en conclusies
- De scholen vinden het belangrijk om een goede communicatie te kunnen verderzetten met hun partnerschool. Daarom zullen we proberen om in iedere school in Pèrèrè een zonnepaneel/ batterij met capaciteit voor opladen van GSM’s en een laptop te installeren. (kostprijs incl. plaatsen: + 530 euro) Verder wordt nagegaan op welke manier we kunnen tussenkomen om de communicatiekosten met België voor de Beninese scholen daar wat te milderen.
- Verder willen we een actie organiseren om Franstalige boeken/ didactisch materiaal te verzamelen en naar ginder te sturen of ginder aan te kopen.
- In mei 2020 komen onze Beninese schoolcollega’s op bezoek naar Anzegem – Dit bezoek wordt ook gesubsidieerd door VVOB.
- Het project is bij VVOB tweejaarlijks subsidieerbaar. Een nieuwe aanvraag voor subsidie kan voor de schooljaren 20202021 en 2021-2022 worden ingediend.
- Alle scholen maken tegen eind april een becommentarieerde Powerpoint met volgende thema’s: Landbouw + water (Tiegem), voeding (St.Vincentius), vrije tijd (Kaster), kledij + zorg voor mekaar (De Ranke Vichte), Onderwijs ( GLS + VBS Ingooigem), transport en handel (Grijsloke) en religie (Bollebos). Er wordt eveneens gewerkt aan een reizende tentoonstelling i.s.m. het gemeentebestuur Anzegem.
Verdere info:
Karel Demeulemeester (tel 056 77 99 61 of 0470 98 09 49)
